Uit de landelijke Raad van Kerken:

Het komend jaar zal een belangrijk jaar zijn binnen de oecumene. In de landelijke Raad zijn de voorbereidingen begonnen voor een grote viering ter gelegenheid van het 1700 jaar geleden gehouden oecumenisch concilie van Nicea (325). Op dit concilie is de tekst aangenomen van de oecumenische Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel, die begint met de woorden: “Wij geloven in één God …”

Perspectief voor de ecologische crisis?

Samen met Micha-Nederland lanceert de Raad van Kerken in het nieuwe seizoen 2024/25 uitdagend materiaal voor gesprekken over geloof & duurzaamheid. Bestemd voor ieder die wil nadenken over een veranderende wereld. Neem een kijkje op www.michanederland.nl/noach

Uit de plaatselijke Raad van Kerken: Het Stiltecentrum, een verstilde plek in Oosterhout.

Als u in de jaren 70 in Oosterhout woonde, dan zult zich herinneren dat er bijna een volksopstand uitbrak toen het gemeentebestuur wilde overgaan tot het afbreken van de leegstaande Heilig Hartkerk. Wat waren veel bewoners verontwaardigd over de dreigende verwijdering van zo’n karakteristiek en beeldbepalend gebouw. De gemeentelijke plannen werden gewijzigd: de kerk zou weliswaar voor een groot deel afgebroken worden en daarmee ruimte maken voor de bouw van het huidige pittoreske Binnenhofje. Maar de torenfaçade mocht intact blijven. Hiermee werd de basis gelegd voor het oprichten van het Stiltecentrum dat in 1982 in de torenfaçade officieel van start gegaan is als oecumenische stichting ‘Het Stiltecentrum in de Oude Toren’.

Aan de linkerzijde van de entree van het Binnenhofje bevindt zich op de begane vloer een kleine intieme kapel waarin mensen zich een moment kunnen terugtrekken. Voor het aansteken van een kaarsje, een gebed, een mijmering, een ogenblik stil-zijn vanbinnen, even weg uit de waan van de dag.
Het Trefpunt, een kleine ruimte naast de kapel, biedt gelegenheid tot gesprek met een van onze vrijwillige medewerkers, in anonimiteit en discretie.
Op de eerste en tweede verdieping bevindt zich een expositieruimte voor onze Oosterhoutse amateurkunstenaars. Op dit moment exposeert Miranda Marius wandkleden en borduurwerk verweven in schilderijen. Hetty Mouw toont nu haar aquarellen en schilderijen in acryl. Alles is tot eind mei gratis te bezoeken, alle weken vanaf donderdag tot en met zaterdag van 13.30 tot 16.30 uur.
Aan de rechterzijde van de toren treft u onze gezellige en sfeervol ingerichte Winkel aan. Hier kunt u terecht voor een variëteit aan artikelen op religieus en artistiek gebied.

Hoe alle bedrijvigheid tot stand gekomen is en ook constant in werking blijft is te danken aan een groep enthousiaste en betrokken vrijwilligers. Echter, een blik op de toekomst vervult ons wel met enige zorg. De vergrijzing druppelt gestaag door en de roep om versterking van onze vrijwilligersgroep zwelt aan. Wie zich geroepen voelt om zich voor een of meer dagdelen per week of veertien dagen bij ons aan te sluiten bij het Trefpunt of in de Winkel mag zich van harte welkom weten.  Ook ons secretariaat behoeft dringend versterking.  Voor een vrijblijvend en informatief gesprek kunt u contact opnemen met voorzitter Lidy Steffers, tel. 0162-471316.

Door onze verkopen in de winkel hebben we natuurlijk enig geldelijk gewin, maar het exploiteren van de stichting is een dure aangelegenheid. Denk alleen maar aan de energierekening van zo’n groot gebouw en het onderhoud.  Donaties zijn dan ook van harte welkom. Ons banknummer is NL 24 RABO 0112 2826 52 t.n.v. Stilte Centrum in de Oude Toren.
Het Stiltecentrum heeft de ANBI-status. Giften aan ANBI-instellingen tellen mee voor de giftenaftrek van de Inkomstenbelasting.

De toekomst van de kerk- In het licht van het lopend gesprek in de rooms katholieke kerk over het ‘synodaal proces’ is binnen de plaatselijke Raad van Kerken het initiatief opgenomen om in de plaatselijke oecumene verder na te denken over de toekomst van de kerk. Vanaf het mei-nummer van de Ontmoeting volgen bijdragen van Liesbeth Berflo onder de titel ‘De toekomst van de kerk’. In een eerdere bijdrage hebben we voor het nieuwe seizoen een leesgroep aangekondigd over een boek van de Tsjechische auteur Tomaš Halik. We hopen daarmee het gesprek over de kerk te verbreden en we zien er naar uit om straks uw reacties te mogen ontvangen.

De toekomst van de kerken (1)

Huidige situatie in de kerken

De traditionele kerken trekken steeds minder mensen.

Bijna 6 van de 10 Nederlanders rekent zich niet meer tot een kerkgenootschap of een religieuze groepering (Centraal Bureau voor de Statistiek 2021). De secularisering gaat alsmaar door. De afname onder katholieken gaat veel sneller dan onder protestanten. In de protestantse kerk daalde het cijfer van het aantal leden van 9,7 % van de Nederlandse bevolking in 2015 naar 7,7% in 2021. In 2010 noemde nog 27% van de bevolking zich katholiek en dat was in 2021 bij benadering 18%. 

Dit zijn de cijfers van de kerken die in de fusie tot Protestantse Kerk Nederland in 2004 zijn meegegaan. Dus niet evangelische kerken en opwekkingskerken. Bij hen is er vaak wel groei te zien. Waarom? Misschien omdat het om relatieve kleine gemeenschappen gaat die een simpele boodschap hebben. Ze doen meer een beroep op emoties en leggen het accent op individueel geloof en persoonlijke redding.

Religieuze participatie

Vrouwen zijn in beide kerken actief, op vele manieren. Meer nog dan mannen, want uit cijfers van het CBS blijkt dat 40% van de mannen en 45% van de vrouwen zich daadwerkelijk betrokken voelt.

Er is echter een groot verschil tussen de protestantse en de Rooms Katholieke Kerk.

In de protestantse kerk zijn vrouwen op alle niveaus benoembaar. Dat geldt niet voor de Rooms Katholieke Kerk. Als het gaat om de hiërarchie in ambten hebben vrouwen daarin officieel geen plek.

In het Internationaal Jaar van de Vrouw in 1975, bijna vijftig jaar geleden dus, was een van de aandachtspunten de positie van de vrouw in de kerk. In beide kerken ontstond toen een beweging die protesteerde tegen de ondergeschikte rol van de vrouw in de kerk. Het was de tijd van de tweede feministische golf, in de Rooms Katholieke Kerk na het Tweede Vaticaans concilie, waarin protesten niet alleen gingen om emancipatie. Men verzette zich tegen een samenleving waarin de man de maat en norm bepaalde.

De Raad van Kerken pakte dit oecumenisch op. In de aangesloten kerken kwam meer aandacht voor de positie van de vrouw. In de katholieke kerk werd in 1977 de projectgroep ‘Vrouw en Kerk’ opgericht. Dit leidt in de jaren tachtig tot het ontstaan van vrouwengroepen in beide kerken die wel binnen de kerkelijke context functioneerden, maar niet van een gemeente of bisdom waren. Zij hadden een eigen programma met daarin aandacht voor o.a. het taalgebruik en de vrouw in de Bijbel. Natuurlijk kwam ook de kerkelijke hiërarchie aan bod. Al snel bleek echter dat het in de Rooms Katholieke Kerk nooit zou lukken om vrouwen op sacrale functies te krijgen.

Men zette in op beleid. Ook dat stopte met de benoeming van conservatieve bisschoppen. Veel vrouwen haakten af.

Verandering binnen de Protestante Kerk Nederland is minder ingewikkeld dan bij de Rooms Katholieke Kerk, door haar synodale vorm. Toch lijkt het alsof de verworvenheden van de feministische golven in de vorige eeuw ook tot het Vaticaan in Rome zijn doorgedrongen.

Paus Franciscus wil de kerk moderniseren. Hij doet dat middels een synodaal proces dat gestart is in oktober 2021 en waarvan de afsluitende bijeenkomst zal plaatsvinden in oktober 2024. Ter voorbereiding daarvan heeft hij een document gepresenteerd “Communio, Participatio en Missio”, dat tien kernthema’s bevat waarover hij het gesprek op gang wil brengen.

In de openingstoespraak in 2021 richt hij zich speciaal op jongeren en vrouwen.

Tot vrouwen zegt hij: “Vrouwen, ik nodig jullie uit: praat, laat je stem horen. Ik erken jullie frustratie en ongeduld!” De Paus wil op weg naar een synodale kerk. Hoe ziet die er uit? Wat gaat er veranderen?

Op initiatief van het Netwerk Katholieke vrouwen is een beweging op gang gekomen. Via een enquête met open en gesloten vragen heeft men de mening van vrouwen over de Rooms Katholieke Kerk in Nederland gepeild onder de naam ‘Zij heeft een verhaal’. In betrekkelijk korte tijd kwamen enorm veel reacties, waarin vooral het verdriet van de vrouwen naar voren kwam. In de Catharina Parochie hebben een aantal vrouwen, deelnemer aan de enquête, de werkgroep ‘ZIJ‘ gevormd. ‘ZIJ’ wil meer aandacht voor vrouwen in de parochie, op verschillende niveaus en liefst in oecumenisch verband.  Oecumenisch, want als christenen hebben we verschillen, maar meer overeenkomsten. ‘ZIJ’ wil dat dit verhaal verder gaat.

Vrouwen van de protestante kerk: Wat kunnen wij van jullie leren?

Woord onderweg- De eerstvolgende (laagdrempelige) ontmoeting en tevens de laatste in dit seizoen zal zijn op dinsdag 28 mei om 15.00 uur in het kerkelijk centrum De Vinder (naast de St. Antoniuskerk ) Thema is dan ‘Ik en wij’. Van harte welkom voor ontmoeting en gesprek bij een kopje thee of koffie.

Siets Nieuwenhuizen