Pinksteren 2022

Heilige Geest….de kracht die ons verbindt.

Filosofe Welmoed Vlieger schreef in een van haar columns een keer over de trend in onze tijd om maatschappelijke ongelijkheid tussen groepen in de samenleving op te sporen en aan de kaak te stellen. Zij constateert ook dat mensen steeds meer geneigd zijn om hun identiteit te ontlenen aan een bepaalde groep waartoe zij behoren. Het kan fijn zijn om tot een bepaalde groep te horen. Je hoort als mens ergens bij en je ontleent er toch ook iets van een identiteit aan. Je kunt een gevoel van eenheid en saamhorigheid ervaren. Maar daar ligt ook de kiem van een probleem: het opdelen van mensen in hokjes en groepen werkt juist onderscheid in de hand. Dat geldt eens te meer als de groep waartoe je behoort heilig wordt verklaard en de groepsidentiteit alles bepalend en allesbeheersend wordt. (in de trant van: Eén land! Eén volk! Eén leider.)

Waartoe dat kon leiden is in zijn extreme vormen zichtbaar geworden in de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. Waartoe dat de afgelopen maanden heeft geleid, zien we in al zijn verschrikkingen in Oekraïne. En dat wordt nog zichtbaar overal waar mensen zich sterk en groot maken ten koste van anderen.

Welmoed Vlieger verwoordt tenslotte met een verwijzing naar een tekst van Paulus wat haar in het christendom raakt: dat daarin elke vorm van groeps- en identiteitsdenken volkomen onbelangrijk is. In Christus zijn er geen Joden en Grieken meer, geen slaven of vrijen, geen mannen of vrouwen. In Christus is iedereen gelijkwaardig. ’U bent alleen één in Christus.’

In de gemeenschap van de kerk ontlenen we onze identiteit aan de verbondenheid met Christus: wij zijn ‘één in Christus’. Dat is geen ontkenning van de verschillen die er tussen mensen bestaan. Dat is geen ontkenning van het feit dat het belangrijk kan zijn om deel van een groep uit te maken. Dat is wel een uitdaging om in alle verschillen die er tussen mensen en groepen mensen kunnen zijn, te zoeken naar de kracht die ons verbindt. Die kracht, de ‘kracht van Gods liefde’ en de ‘heilige Geest, die alle talen spreekt, en die ons elkaar doet verstaan… ‘. Verschillen mogen er zijn, sterker nog: verschillen moeten er zijn. Want (zei een collega een keer) niets kan zo gevaarlijk zijn als juist die ‘koekoek één-zang’.

Maar waar de wind van Gods Geest waait, zijn verschillen geen bedreiging meer, maar een verrijking. Waar de wind van Gods Geest waait is verbinding het woord waar het om draait. Waar de wind van Gods Geest waait beseffen mensen dat ze – met alle verschillen die er zijn – elkaar hard nodig hebben om kunnen te werken aan een mooie wereld voor allen.

Wij hebben de kracht van de Geest van Pinksteren hard nodig. Die houdt zich niet aan onze hokjes. Hij waait door de wereld, waarheen hij maar wil. Over de kracht die ons verbindt, de kracht van Gods Geest gaat het volgende gedicht.

Er is een kracht, in jou, in mij,

een diep geheim, maar steeds nabij,

oneindig en bijzonder,

een wonder boven wonder.

Het is een kracht die ons laat leven,

die altijd moed blijft geven,

die mensen helpt en op laat staan

om samen toch op weg te gaan.

Het is die kracht in jou en mij,

een Geest die ons laat bouwen,

die hoop geeft en vertrouwen:

die kracht gaat nooit voorbij.                                                          

André Vlieger